Marijke van Alphen-Jansen

Dierbare herinneringen

Mijn geschiedschrijving over de Deense kontakten van 1946 tot nu toe, 2015.

De oorlog in Holland.

Ik geloof, dat mijn wetenswaardige kontakten en herinneringen al moeten beginnen in 1944/45. Toen waren wij immers bezet door de Duitsers van 1940 tot 1945. Vooral de laatste paar jaar in de oorlog waren voor ons de ergste. Wij hadden honger en moesten evacueren. In september 1944 planden de Duitsers, dat een groot deel van de steden in het Westen van Nederland moest worden afgebroken in verband met de verdediging en om bunkers te bouwen.

Ook mijn vader en zijn broer moesten werken bij de bouw van bunkers,(alle mannen van die leeftijd). Ondertussen saboteerden zij en daarom moesten zij onderduiken. Moeder en haar 4 kinderen verhuisden; de hele winter woonden wij bij onze grootvader in zijn kleine huis aan de andere kant van de stad (Haarlem). Wij moesten allemaal slapen op zolder. Gelukkig bleef ons huis staan en na een half jaar verhuisden wij stiekem terug met alle gordijnen dicht, zodat men niet kon zien dat er een gezin woonde.

Dus zonder vader, maar met alle leden van de familie, ook de kleine kinderen, probeerden we alles wat mogelijk was om eten te veroveren. Moeder ging de polder in om op de aardappelvelden de overgebleven restanten “na te oogsten”. Vele grote zakken sleepte zij mee naar huis, terwijl zij zwanger was van mijn latere kleine broertje. Wij als kinderen gingen naar de boerderijen om te bedelen om brood of pap. Verder aten wij immers tulpenbollen en suikerbieten. Ja, ook nu nog praten wij over deze dingen met mijn familieleden. Wij zagen het zelfs een beetje als sport om zoveel mogelijk te verzamelen.

billede1m billede2m
Onkel Jakob met Cobie de Heer en Marijke Jansen (1946)
Tante Anna Kjeldsen met zoon Jørgen, Cobie de Heer en Marijke Jansen
billede3m
Jørgen, Cobie de Heer en Marijke Jansen

Na de oorlog.

Wij kwamen goed door de oorlog; ook vader kon weer thuis komen na mei 1945. Maar dit alles was dus wel de aanleiding, dat mijn broertjes door het Rode Kruis werden uitgezonden naar betere oorden op het platteland verder van die grote steden. Ik was toen 12 jaar en kon wat verder van huis terecht, helemaal naar Denemarken.

In Aars kwamen 14 kinderen en samen met een ander meisje, Cobie de Heer, woonde ik 3 ½ maand, van april tot juli l946 bij familie Jakob en Anna Hjortkær Kjeldsen aan de Himmerlandsgade. Samen met Anna’s zuster Inga en echtgenoot Kaj Larsen hadden wij twee families als pleegouders. Zij woonden dicht bij elkaar. Tante Inga wilde ook wel pleegkinderen verzorgen, maar zij hadden zelf al 4 kinderen en geen ruimte als slaapplaats voor extra kinderen. Alle zorgen deelden zij samen; er werden o.a. jurken genaaid en ook andere kleding kregen wij mee naar Holland. Wij hadden een heerlijke tijd bij hen; wij werden meer verwend dan thuis.

De taal ging steeds beter na enkele weken, wij waren immers jong. Soms gingen wij ook naar school en verder konden wij ons vermaken in de “gaard”van de Houthandel en Landbouwartikelenfirma. Ook bij de kinderen bij Inga en Kaj aan de Søndergade waren wij welkom. Later gingen wij o.a. ook naar het zwembad. Voor het eerst leerde ik er borduren. In Nederland werd dat niet zo veel gedaan, maar daar maakte ik een linnen kleedje met o.a. “Aars 1946” er op. Het ligt hier nog heel nostalgisch bij mij thuis.

Vooral het eten vonden wij erg lekker, b.v. de Deense frikadellen met de bruine saus kan ik me nog goed herinneren. Cobie was iets jonger dan ik en zij had soms heimwee. Zij had ook een klein broertje thuis in Nederland. Doch omdat wij konden spelen met Inga’s kinderen, Lasse ca.8 jaar, Lisbeth 6 jaar, Niels 4 jaar en Dorthe 2 jaar hadden wij veel jeugd om druk mee te zijn. In mei 1946 liepen wij o.a. mee in de optocht op bevrijdingsdag met de Nederlandse vlag in Aars. In juni of juli reden wij ook mee ( ja, in de auto!!!!) naar H>valpsund, waar de familie een zomerhuisje had gehuurd.

Weer tante Anna Kjedsen tijdens een uitstapje met Jørgen, Cobie en Marijke
4m 5m
Weer tante Anna Kjedsen tijdens een uitstapje met Jørgen, Cobie en Marijke
In Hvalpsund 1946

Nadat ik thuis kwam uit Denemarken begon ik aan mijn Middelbare Schoolopleiding, maar 3 jaar later in 1949 had ik al wel zoveel gespaard, dat ik in de schoolvakantie naar Aars kon reizen. Ik had zowaar wat heimwee naar het goede en rustige leven op het platteland en bij die prettige familie. Ik vertrouwde er maar op, dat ik welkom was bij hen. Inmiddels had tante Anna een dochtertje gekregen, Karen. In 1946 hadden zij al wel een zoon, Jørgen, die toen ongeveer 7 jaar was.

In 1949 was hij ca.10 jaar. In die vakantie had ik ook twee Deense vriendinnen, Ella Larsen en Ilse Christensen. Als wij in het park gingen wandelen met de kinderwagen, samen met Tante Anna gingen zij ook mee voor de gezelligheid. Ze waren erg aardig, want ik kan me niet voorstellen, dat de meisjes van 16 of 17 jaar in 2015 dit soort dingen nog zouden doen.

In het zwembad waren ook wat jongelui om mee samen te zijn. Voor de eerste keer was ik wat verliefd, Verner was zijn naam, maar hij had meer oog voor een ander meisje. Ook de zwemleraar Hans Kryrosiak en zijn vrouw Amalie kan ik me nog goed herinneren. Dat was een gezellige tijd.

6m 7m 8m
Marijke sammen med Ella Larsen og Ilse Marijke
(Christensen i Års anlægget 1949)
Jørgen, Anna Kjeldsen og Marijke
(Ebeltoft? 1949)
Marijke, Dorthe Larsen, Lisbeth Larsen og Anna Kjeldsen
med Karen Kjeldsen i barnevognen
(Års 1949)

Na 1951.

Ook na het beeindigen van mijn schoolopleiding in 1951 waren het weer de families in Aars die voor mij aantrekkelijk zijn. Ik begon met het leren van de Deense taal via cursussen en werd later lid van een Scandinavische Vereniging in Nederland. Op deze manier ontmoetten wij (dus samen met mijn man Wim en onze 2 jongens Dick en Paul) veel enthousiaste mensen, die van Scandinavie houden.

Ik kan me niet herinneren hoe vaak we in Denemarken waren. We bezochten de families in Aars, maar later meestal en vaak in het zomerhuis “Vi Seks” in Hou. Naderhand leerden wij nog meer familie kennen, vooral, daar de zuster van onkel Kaj ( tante Inger Jørgensen) met haar 4 zoons een zomerhuisje hadden aan de overkant van de Musmannsvej in Hou. Alle kinderen in de drie gezinnen groeiden op, trouwden en kregen in de loop van de jaren weer kindertjes. Ik heb een epistel in mijn woordenboek om te bewaren, met alle namen van de neven en nichten, anders kan ik het niet meer bijhouden.

Wij werden in de loop van de 70 jaren geinviteerd bij vele feesten, doch ook bij sterfgevallen.

Al mijn pleegouders zijn er niet meer, maar ook van de jongere generatie overleden inmiddels Niels, Lisbeth, Jørgen, Lasse’s vrouw Bodil en nu dit jaar overleed ook mijn echtgenoot Wim.

9m 10m
Mijn Wim, zoons Dick en Paul vereeuwigd met tante Anna, tante Inga, Dorthe en dochter
Een vakantie kiekje in Vi Seks

Maar Wim had een hobby. Hij heeft een DVD gemaakt met alle prettige ervaringen in onze deense families vanaf 1960 tot in 2005. Wie weet kunnen wij nog eens een paar foto’s maken, ook uit deze film, want alle generaties staan er op, o.a. opgenomen in het zomerhuis .Heel veel mensen hebben trouwens een exemplaar van die DVD gekregen.

Tante Anna en tante Inga bezochten ons in Nederland, net als Dorthe en Per, Lasse en Bodil en een aantal keren waren Dorthe en Per bij ons op de zeilboot, zowel in Denemarken als in Yoegoslavie.

11m 12m 13m
Deense families van tante Inga en tante Anna
Nog een vakantie beeld met mijn familie in Hov
Een familie reünie in Vi Seks in Hov

Toen ik zou beginnen met alles, wat ik me kon herinneren over die 70 jaar en over hen waar ik me mee verbonden voel, dacht ik, dat ik er wel een heel boek mee zou kunnen vullen, maar nu ik dit allemaal heb beschreven, geloof ik toch, dat ik geen boekenschrijfster ben, sorry.

2015.

Nadat mijn man Wim in Maart van dit jaar overleed heb ik Dorthe en Per nog bezocht, die in Hou waren. Zij hebben mij opgehaald uit Billund (lufthavn) en wij hadden een heerlijke week samen. Wij genoten van elkaars gezelschap in het zomerhuis “Vi Seks” en daar kon ik bovendien nog een fiets met elektrische ondersteuning lenen, zodat ik kon genieten van het heerlijke glooiende landschap.

14m 15m
Dorthe bor nu med sin mand Per i Bargemon, Frankrig, hvor Marijke og hendes mand Wim besøgte dem i år 2000 Marijke i sommerhuset i Hou 2015
16m
Dorthe og Per Buttenschøn i Hou (2015)

Ik weet niet of dit mijn laatste bezoek was aan Denemarken, zonder auto is het wat moeilijk en… men weet immers nooit, welke gelegenheid of de leeftijd dit toestaat. Ik kan slechts nu zeggen “dank voor alle goede herinneringen, niet alleen van mij, maar ook namens mijn hele familie.

Marijke van Alphen, Borne Holland.